Beautiful Blog

WYKONYWANIE PRACY NA PODSTAWIE OŚWIADCZENIA O POWIERZENIU WYKONYWANIA PRACY – FORMALNOŚCI ZWIĄZANE Z ZATRUDNIENIEM

Niejednokrotnie w poprzednich artykułach poruszaliśmy temat, związany z zatrudnianiem cudzoziemców na podstawie oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy. I, choć, wydawałoby  się, że jest to jedna z najprostszych i najszybszych procedur legalnego powierzenia pracy , niemniej jednak wciąż powstają liczne pytania co do zatrudnienia na tej podstawie.

W niniejszym artykule omówimy najważniejsze kwestie związane z postępowaniem w sprawie uzyskania oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy, a także odpowiemy na najczęściej zadawane pytania, nurtujące zarówno cudzoziemców, jak i pracodawców.

CZYM JEST OŚWIADCENEI O POWIEDZENIU WYKONYWANIA PRACY?

Jest to dokument, pozwalający na legalne wykonywanie pracy na terytorium RP określonej kategorii cudzoziemców przez okres maksymalnie 180 dni w ciągu kolejnych 12 miesięcy.

KOGO DOTYCZY STOSOWNE „OŚWIADCZENIE”?

Cudzoziemiec, będący obywatelem jednego z wymienionych państw: Republika Armenii, Republika Białoruś, Republika Gruzji, Republika Mołdawii, Federacja Rosyjska lub Ukraina może  skorzystać z procedury oświadczeniowej.

JAKA JEST PROCEDURA UZYSKANIA „OŚWIADCZENIA”?

Pracodawca = podmiot powierzający wykonywanie pracy składa wniosek wraz z załącznikami do Urzędu Pracy, właściwego ze względu na miejsce wykonywania pracy. Najszybszą drogą będzie złożenie wniosku za pomocą systemu praca.gov.pl, jednak trzeba pamiętać, że wówczas należy mieć aktywny EPUAP /podpis elektroniczny, aby móc podpisać dokument. Droga pocztowa jest także dopuszczalna.

Wniosek może także złożyć pełnomocnik na podstawie udzielonego pełnomocnictwa.

ILE TRWA ROZPATRZENIE WNIOSKU?

Termin rozpatrzenia złożonego wniosku wynosi 7 dni roboczych, od dnia następującego po dniu złożenia  kompletnego oświadczenia w sprawach, które nie wymagają przeprowadzenia postępowania wyjaśniającego. Czasami, ze względu na rosnącą liczbę wniosków, termin ten może ulec wydłużeniu. Z praktyki – termin na rozpatrzenie kompletnego wniosku wynosi średnio 10 dni roboczych.

JAKICH FORMALNOŚCI NALEŻY DOPEŁNIĆ PO UZYSKANIU ZAREJESTROWANEGO OŚWIADCZENIA? 

1. Dopiero po zarejestrowaniu oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy w ewidencji  oświadczeń, cudzoziemiec może rozpocząć legalne wykonywanie pracy.

Cudzoziemcy, jak i Pracodawcy często  myślą, że upływ 7 roboczych dni od momentu złożenia wniosku o wpis do  rejestru oświadczeń oznacza, że cudzoziemiec może rozpocząć wykonywanie pracy od zadeklarowanej w oświadczeniu daty. Otóż nie –  jest to jeden z najczęściej popełnianych błędów, ponieważ urząd pracy, wpisując oświadczenie do rejestru może określić późniejszy dzień rozpoczęcia pracy, niż określony w oświadczeniu, nie wcześniejszy niż dzień następujący po dniu wpisania oświadczenia do ewidencji oświadczeń. Podobna sytuacja może doprowadzić w efekcie do nielegalnego wykonywania pracy, a zatem, warto poczekać na wpis do rejestru oświadczeń.

2. Wraz z uzyskaniem oświadczenia, Pracodawca ma obowiązek poinformować Urząd Pracy o rozpoczęciu pracy przez cudzoziemca najpóźniej w dniu rozpoczęcia pracy lub o niepodjęciu pracy w terminie 7 dni od daty rozpoczęcia pracy określonej w ewidencji oświadczeń. Przepisy nakładają powyższy obowiązek na Pracodawcę.  Z kolei zawiadomienie o zakończeniu wykonywania pracy na  podstawie oświadczenia może złożyć zarówno pracodawca, jak i pracownik.

Nie należy lekceważyć powyższego wymogu, ponieważ w przypadku kontroli PIP  lub innych uprawnionych organów, zaniechanie zawiadomienia Urzędu Pracy o fakcie rozpoczęcia/niepodjęcia/zakończenia pracy podlega karze grzywny.

3. Podmiot powierzający wykonywanie pracy cudzoziemcowi obowiązany jest zawrzeć z cudzoziemcem umowę w formie pisemnej i w języku zrozumiałym dla cudzoziemca, uwzględniającą warunki zadeklarowane w oświadczeniu  a także zgłosić cudzoziemca do systemu ubezpieczeń społecznych, jeżeli wynika to z formy zatrudnienia.
4. Praca powinna odbywać się na warunkach wskazanych w wpisanym do ewidencji oświadczeniu. Co do zasady, zmiana pracodawcy lub warunków pracy wiąże się z koniecznością złożenia nowego oświadczenia i uzyskania jego wpisu do ewidencji. Dlatego też warto we właściwym czasie zawiadamiać Urząd Pracy o rozpoczęciu/niepodjęciu lub zakończeniu pracy, gdyż informacja o niepodjęciu pracy, zgłoszona po ustawowym terminie 7 dni, będzie traktowana jako zakończenie pracy, z domniemaniem pracy przez okres do dnia złożenia informacji do Urzędu Pracy. W przypadku  niepoinformowania Urzędu Pracy o wcześniejszym zakończeniu pracy , przyjęty będzie cały okres ważności oświadczenia jako przepracowany okres.

Jest to z kolei drugi z najczęściej popełnianych błędów i często prowadzi do sytuacji, w której cudzoziemiec ani dnia nie przepracował na rzecz pracodawcy wpisanego w oświadczeniu, jednak przez niezłożenie zawiadomienia nie może rozpocząć pracę dla innego pracodawcy, gdyż Urząd Pracy przyjął cały okres jako przepracowany, co spowodowało z kolei wykorzystanie limitu 180 dni.  

CZĘSTE PYTANIA, POJAWIAJĄCE SIĘ W ZWIĄZKU Z PROCEDURĄ OŚWIADCZENIOWĄ.

1. Jak liczyć okres 180 dni ciągu kolejnych 12 miesięcy – od daty końcowej wykonywania pracy wskazanej w oświadczeniu  należy cofnąć się 12 miesięcy wstecz ( zgodnie z art. 114KC rok = 365dni). W dalszym ciągu należy ustalić w jakiej części został wykorzystany okres dopuszczalnego wykonywania pracy. Jeśli wykorzystana została tylko część okresu, to do ewidencji można wpisać oświadczenie na pozostały okres. Jeśli natomiast okres został wykorzystany w całości, należy odczekać, aż się zresetuje.
2. Czy należy wykorzystać okres jednorazowo, czy można rozbić na krótsze okresy? – Nie ma przeciwwskazań, aby rozłożyć okresy wykonywania pracy. Należy jednak pamiętać, że suma okresów łącznie nie może przekroczyć 6 miesięcy.
3. Czy oświadczenie może być zarejestrowane na rzecz kilku pracodawców? – Tak, może. Należy pamiętać, że niezależnie od liczby podmiotów powierzających wykonywanie pracy, łączny okres wykonywania pracy nie może przekroczyć  6 miesięcy.
4. Czy Urząd Pracy udziela informacji w zakresie wykorzystanego okresu na oświadczeniu ?– Niestety Urzędy Pracy nie udzielają takich informacji, a więc, jeśli cudzoziemiec sam nie pamięta jaki okres już wykorzystał, to informację o tym, czy jeszcze przysługuje jakiś  okres zostanie uzyskana dopiero po złożeniu wniosku o wpis oświadczenia do ewidencji. Wówczas Urząd Pracy albo wpiszę do rejestru, albo wydaje decyzję o odmowie wpisu z uwagi na wykorzystany okres.
5. Kiedy nie jest wymagana zmiana/rejestracja nowego oświadczenia? – Zmiana nie jest wymagana w poniższych przypadkach:

• • nastąpiła zmiana siedziby lub miejsca stałego pobytu, nazwy lub formy prawnej podmiotu powierzającego wykonywanie pracy cudzoziemcowi lub przejęcie zakładu pracy lub jego części przez innego pracodawcę;
  • nastąpiło przejście zakładu pracy lub jego części na innego pracodawcę;
  • podmiot powierzający wykonywanie pracy cudzoziemcowi i cudzoziemiec zawarli umowę o pracę zamiast umowy cywilnoprawnej;
  • cudzoziemiec jest pracownikiem tymczasowym, skierowanym przez pracodawcę do innego pracodawcy użytkownika, niż określony w oświadczeniu, jeżeli dane dotyczące pracy oferowanej cudzoziemcowi określone w oświadczeniu, z wyjątkiem miejsca wykonywania pracy, nie uległy zmianie.

6. Wydłużenie okresu  pracy w czasie trwania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii

Jeżeli w oświadczeniu o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi, wpisanym do ewidencji oświadczeń, wskazano okres pracy, którego koniec przypada w okresie stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii, ogłoszonego w związku z zakażeniami wirusem SARS-CoV-2, cudzoziemiec może wykonywać pracę określoną oświadczeniem na rzecz podmiotu, który złożył oświadczenie, w okresie lub okresach nieobjętych oświadczeniem do upływu 30 dnia następującego po dniu odwołania tego ze stanów, który obowiązywał jako ostatni, bez zezwolenia na pracę.

Jeśli potrzebujesz pomocy w rejestracji oświadczenia i nie wiesz jakie dokumenty będą potrzebne,  skontaktuj się ze specjalistą, który udzieli fachowej pomocy w konkretnej sprawie i załatwi wszystkie formalności za Ciebie.

 Źródła:

1. Ustawa z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz. U. z 2020 r. poz. 568)
2. Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2020 r. poz. 1409, z późn. zm.)
3. Ustawa z dnia 15 czerwca 2012 r., o skutkach powierzenia wykonywania pracy cudzoziemcom przebywającym nielegalnie na terytorium Polski (Dz. U. 2012 r. poz.769).
4. Rozporządzenie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 7 grudnia 2017 r. w sprawie wydawania zezwolenia na pracę cudzoziemca oraz wpisu oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi do ewidencji oświadczeń (Dz. U. 2017 r. poz.2345).

Autor: Aplikant Radcowski Hanna Baszyńska
Nadzór Redakcyjny: Radca Prawny Paweł Tokarski